Yeni İŞ KANUNU Neler Getiriyor

İş Mahkemeleri Kanunu çalışanları nasıl etkileyecek? İşe iade davalarında kim nasıl haklara kavuşuyor. Her çalışanın bilmesi gereken maddeler.

TBMM’de geçtiğimiz günlerde kabul edilen kanun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanacak. Kanuna göre, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade davalarında, arabulucuya başvurulması “dava şartı” olacak. İş mahkemesi hâkimleri, arabulucuya başvurmadan açılan davaları “usulden” reddedecek.

Kanunun arabuluculuğu zorunlu kılan hükümleri, Resmi Gazete’de yayımlandıktan 3 ay sonra yürürlüğe girecek. Kanunun bu ay içinde yayımlanması halinde, şubat ayından itibaren iş hayatında yeni bir dönem başlayacak.

İŞTE YENİLİKLER:
-İşçi işveren uyuşmazlıklarında 2017 yılı için arabulucuya ödenecek ücret tarifesi (TL)

-İşten atılan işçiler işe iade için 30 gün içinde arabulucuya başvurmak zorunda. Anlaşma sağlanamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içinde iş mahkemesine dava açılabilecek. İşe iade davalarına yapılan itirazlar Yargıtay yerine bölge adliye mahkemelerinde (BAM) karara bağlanacak. BAM’ın vereceği karar kesin olacak. İşe iade davaları BAM’da ivedilikle görüşülecek

-İşe iade kararı veren mahkeme, işverenin işçiyi işe başlatmaması durumunda ne kadar tazminat ödeyeceğini net tutar olarak belirtecek. Şu an olduğu gibi “4 aylık ücret tutarında” vb. ifadeler nedeniyle kararın daha sonra yeniden dava konusu yapılması önlenecek.

İş Mahkemeleri’nde görüşülen 2017 yılı için 41 bin 530 liranın altındaki davalar bölge adliye mahkemelerinde karara bağlanacak. Bu tutarı aşan davalarda ise BAM kararları Yargıtay’da temyiz edilebilecek. 41 bin 530 TL’lik tutar, her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak.

-Yıllık izin ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve iş sözleşmesinin “eşit davranma” ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminatlar için halen 10 yıl olan zaman aşımı süresi, 5 yıla indirildi. Kanunun bu maddesi, yeni yılı beklemeden, Resmi Gazete’de yayımlandığı gün yürürlüğe girecek. Zaman aşımına ilişkin hükümler, kanun yürürlüğe girdikten sonra feshedilecek iş akdi sözleşmelerine uygulanacak. Daha önce feshedilmiş sözleşmelerden kaynaklı ücret dışındaki alacaklarda zaman aşımı süresi 10 yıla tabi olacak.

-EN GEÇ 1 AY İÇERİSİNDE SONUÇLANACAK

İşçi ve işveren, alacak davalarında arabulucuya gitmek zorunda olacak ancak anlaşmak zorunda olmayacak. İşçi ya da işveren anlaşmayı kabul etmezse dava açabilecek. Ancak, arabulucu huzurunda anlaşma sağlanıp tutanak tutulduktan sonra, anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamayacak. Arabulucu, yapılan başvuruyu, görevlendirildiği tarihten itibaren 3 hafta içinde sonuçlandıracak. Bu süre, zorunlu hallerde en fazla bir hafta uzatılabilecek.

-Arabulucu, taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için duruşma yapılamaması veya anlaşmaya varılması durumunda arabuluculuk faaliyetini sonuçlandıracak ve “son tutanağı” düzenleyerek, durumu arabuluculuk bürosuna bildirecek. Taraflardan biri geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyeti sona ererse, toplantıya katılmayan taraf, açılacak davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulacak.

İŞ KAZALARI KAPSAM DIŞI BIRAKILDI

Taşeron ilişkisi söz konusu ise, işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda asıl işveren ve alt işverenin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılmaları şartı aranacak. Arabulucuya başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı süresi işlemeyecek. İş kazası veya meslek hastalığı kaynaklı tazminat davaları ile bunlarla bağlantılı açılan iş göremezlik tespiti, itiraz ve rücu davaları arabuluculuk zorunluluğunun dışında bırakıldı.